Które szkło jest odpowiednie do oprawy zdjęć?
Które szkło jest odpowiednie dla mojego obrazu?
Chcesz oprawić fotografię lub rysunek w ramy i zastanawiasz się, które szkło będzie odpowiednie dla Twojego obrazu? Różnice w wizualnym odbiorze, jakości oraz pod względem cech konserwatorskich są tak samo duże jak i ich ceny. Opłaca się inwestować w ramę ze szkłem muzealnym, czy wystarczy szkło standardowe? W poniższym artykule odpowiemy na te oraz inne pytania związane z wyborem szkła do obrazów, aby ułatwić Ci wybór właściwego szkła dla Twojego obrazu.
- Do czego potrzebne jest szkło w ramie do obrazów?
- Szkło standardowe
- Szkło antyrefleksyjne
- Szkło sztuczne
- Szkło muzealne
- Ochrona UV szkieł do obrazów
- Optium Museum Acrylic®
- Bezpieczne szkło ESG i VSG
- Szkła do obrazów z ochroną przeciwpożarową
- Przegląd szkieł do obrazów
- Rady dot. czyszczenia
- Rodzaje szkieł do obrazów: podsumowanie
1. Dlaczego w ogóle wykorzystywać w ramach szkło?
Podczas oprawy obrazów w ramy szkło odgrywa szczególną rolę. Szkło oddziela oprawiany obiekt od otaczającego je środowiska oraz obserwatora. W idealnym przypadku ma ono chronić dane dzieło przed fizycznym i chemicznym wpływem środowiska oraz uszkodzeniami mechanicznymi, wilgocią, owadami i brudem a jednocześnie zapewniać niezakłócony i wierny kolorystycznie odbiór obrazu. Poza tym nacisk szkła na całej powierzchni gwarantuje fotografiom, wydrukom czy rysunkom utrzymanie pozycji w ramie. Szerokość falcu profilu mieszczącą szkło, obraz oraz ścianę tylną, wynosi na całym obwodzie tylko ok. 0,5 – 0,7 cm.
Z kolei obrazy olejne i akrylowe na naciągniętych na blejtramy płótnach lub na płytach z drewna oraz obrazy na aluminiowych dibondach nie potrzebują szkieł, ponieważ posiadają one już stabilną formę oraz pewną ochronę powierzchni. Tutaj całkowicie wystarczy pusta rama bez szkła i bez ściany tylnej. Muzea chętnie robią tu wyjątek, ponieważ często mają one do czynienia z wyjątkowo cennymi i starymi dziełami, które należy chronić szczególnie przed dotykiem lub nawet uszkodzeniem.
Wysokiej jakości szła do obrazów oferują oprócz ochrony przed zabrudzeniem oraz uszkodzeniami jeszcze więcej: Szkła takie chronią przed oddziaływaniem promieni UV, które z biegiem czasu mogłyby spowodować wyblaknięcie obrazu i wyrządzić największe szkody na obrazie. Ponadto te wysokiej jakości szkła redukują irytujące odbicia światła. W przypadku oprawy dużych formatów oraz w miejscach użyteczności publicznej stosowane są lekkie i odporne na stłuczenie szkła akrylowe.
2. Szkło standardowe
W przypadku większości ram do obrazów stosowane jest na ogół tak zwane szkło standardowe. Pod pojęciem szkła standardowego rozumiemy zwykłe szkło, które znajduje codzienne zastosowanie nie tylko w oknach, lustrach, czy meblach, lecz także w sztuce i architekturze.
Szkło standardowe znane jest pod różnymi pojęciami. Z powodu silnych refleksji światła, nazywane jest także szkłem błyszczącym. Można spotkać się także z nazwaniem szkło okienne lub fachowym pojęciem szkło typu float.
Szkło standardowe dla ram do obrazów posiada z reguły grubość 2 mm i nadaje się do każdej oprawy bez szczególnych wymagań pod względem ochrony UV, odporności na łamliwość czy wiernego oddania kolorystyki. Ponieważ szkło samo posiada już dużą wagę około 5 kg na m², bardzo ciężkie stają się przede wszystkim ramy dużych formatów. Dla oprawy dużych formatów radzimy więc wybór szkła sztucznego lub akrylowego.
Zalety | Wady |
---|---|
odporne na zadrapania | odbijają światło |
tanie | niska ochrona UV: ok. 45% |
łatwe do czyszczenia | wysoka waga przy dużych formatach |
wysoka przepuszczalność (transmisja) światła, 85 do 90% | ryzyko stłuczenia |
wierne kontury i kontrasty | |
odporne na zjawiska pogodowe | |
odporne na wysokie temperatury |
2.1 Różnice między szkłem zielonym a białym
Szkło zielone
Fachowcy rozróżniają szkła według ich podstawy. Dla ram do obrazów wykorzystuje się głównie szkło typu float na bazie szkła zielonego, które dzięki naciągu powierzchni w płynnym procesie produkcji jest szczególnie płaskie oraz pozbawione zniekształceń, przez co posiada doskonałą optyczną jakość. Takie szkło typu float posiada lekkie zielone zabarwienie, co można szczególnie dobrze rozpoznać na krawędzi cięcia. Im grubsze szkło, tym bardziej widoczne jest jego zielone zabarwienie. To charakterystyczne zabarwienie spowodowane jest zawartością tlenku żelaza w szkle. Nawet lekki zielonkawy kolor szkła niestety zmienia kolory obrazu, co zwłaszcza na białych powierzchniach może irytować.
Wskazówka: Dla obrazów, gdzie przeważają jasne kolory proponujemy szkło sztuczne lub szkło muzealne. Szkło sztuczne lub akrylowe są wolne od zielonego zabarwienia a szkło muzealne z zasady jest wykonywane na bazie szkła białego.
Szkło białe
Zaradzić może tu wysokiej jakości szkło białe, które nosi swoją nazwę dzięki neutralnej kolorystycznie produkcji. W porównaniu ze zwykłym szkłem standardowym szkło białe charakteryzuje się zredukowaną zawartością tlenku żelaza i posiada biały a nie zielony wygląd. Do produkcji szkła białego wykorzystywany jest szczególny piasek kwarcowy o niższej zawartości tlenku żelaza.
Zaletą tego szkła jest to, że jest ono znacznie bardziej neutralne pod względem kolorów niż szkło zielone co nie wpływa negatywnie na percepcję kolorów obrazu – białe pozostaje białe tak samo jak i inne kolory. Obecnie szkło białe najlepiej oddaje kolory.
2.2 Różnice między szkłem typu float a szkłem ciągnionym maszynowo
W przeciwieństwie do szkła ciągnionego maszynowo, szkło typu float posiada znacznie wyższą jakość i nie wykazuje żadnych nierówności w szkle. Pojęcie „float” pochodzi z języka angielskiego i znaczy „płynąć” i odnosi się do procesu produkcji. Szkło float produkowane jest jako szkło płaskie z płynnej masy szklanej. Przy tym rozgrzane do temperatury 1100°C płynne szkło nieustannie wlewane jest podłużnej wanny z płynną cyną. Lżejsze szkło płynie po cynie uzyskując równomiernie płaską powierzchnię. Dzięki naprężeniu powierzchni cyny szkło otrzymuje idealnie płaską i jednorodną powierzchnię, kompletnie pozbawioną bąbelków powietrza czy innych nierówności. Szkło następnie wyciągane jest równomiernie z wanny z cyną i przechodzi proces schładzania. Zawartość tlenku żelaza sprawia, że szkło to posiada lekkie zielonkawe zabarwienie. Ponieważ jest ono wszędzie wykorzystywane w codziennym użytku, przyzwyczailiśmy się już do tego koloru i nam nie przeszkadza.
Tańszą opcją byłoby szkło ciągnione maszynowo, które jest walcowane. Tutaj jednak efekt optyczny nie jest taki dobry, ponieważ faliste struktury pozostają znacznie widoczne. Tego rodzaju niedociągnięcia widzimy często między innymi w starych oknach. Szkło typu float z wyjątkiem niewielu importowanych ram z Dalekiego Wschodu jest obecnie standardem w branży ramiarskiej.
3. Szkło antyrefleksyjne
Szkła antyrefleksyjne nadal cieszą się popularnością, ponieważ stanowią one tanią opcję, jeśli zależy nam na znacznej redukcji refleksji światła na obrazie.
Szkła antyrefleksyjne szczególnie dobrze nadają się dla oprawy mocno błyszczących obrazów lub gdy obraz eksponowany jest w otoczeniu kilku lub silnych źródeł światła, a zależy nam na redukcji irytujących odbić na obrazie. Szkło to rekomendujemy także w przypadku oprawionych tekstów, które powinny pozostawać łatwe do odczytania, np. w miejscach pracy.
Powierzchnia szkła antyrefleksyjnego w wyniku specjalnej obróbki kwasem jest z jednej strony niedostrzegalnie szorstka. Ta matowana i przez to nierównomierna powierzchnia rozprasza padające na nie światło i tak redukuje bezpośrednie odbicia światła. Lustrzany efekt jest w ten sposób mniej dostrzegalny i mniej irytujący. Z tego powodu powierzchnia szkła wydaje się matowa. W ten sposób na obraz można spoglądać bez zakłóceń. Niestety nie ma szkieł kompletnie wolnych od refleksji światła. Trzeba się liczyć z minimalnymi odbiciami poniżej 1%. Matowane szkła antyrefleksyjne dostępne są także jako nietłukliwe i lekkie szkła akrylowe.
Szkło antyrefleksyjne jest znacznie bardziej matowe i mniej połyskliwe niż szkło standardowe. Matowana powierzchnia ma jednak niewielki wpływ na percepcję kolorystyki obrazu. Także optyczna intensywność kolorów cierpi ze względu na matowość szkła. Ponadto szkło antyrefleksyjne zawsze musi dokładnie przylegać do obrazu, ponieważ w miarę wzrastającego odstępu między szkłem a obrazem widok staje się niewyraźny i zamazany. Dlatego zwykłe szkło antyrefleksyjne nie nadaje się stosowania w ramach z listwą dystansową lub passe-partout i nie jest nawet w takich przypadkach oferowane. Lepszą alternatywą dla takich ram stanowią szkła sztuczne lub muzealne z powłoką antyrefleksyjną. Są one wprawdzie droższe niż matowane szkło antyrefleksyjne, lecz redukują one znacznie więcej odbić światła. Oddają one wierniej kolory niż matowane szkła antyrefleksyjne i ponadto dają one wyższą ochronę przed promieniami UV.
Wskazówka: W przypadku silnych źródeł światła bezpośrednio przed obrazem lub naprzeciwległych okien z silnym nasłonecznieniem może matowane szkło antyrefleksyjne być bardziej wskazane niż większej jakości szkło muzealne z powłoką antyrefleksyjną. Ponieważ także szkło muzealne nie jest wolne od odbić światła, lecz są one jedynie o wiele mniejsze niż przy szkle standardowym.
Zalety | Wady |
---|---|
brak irytujących odbić światła w bardzo jasnych pomieszczeniach | matowana powierzchnia może zmieniać kolory i ich ostrość |
brak bezpośrednich efektów lustrzanych nawet przy frontalnych źródłach światła | ryzyko stłuczenia |
niższa cena | nie dla oprawy z passe-partout i listwami dystansowymi |
odporne na zadrapania | wysoka waga przy dużych formatach |
obustronne zastosowanie | niska ochrona UV: ok. 45% |
4. Szkło sztuczne
Szkło sztuczne to pojęcie nadrzędne dla szkieł produkowanych z tworzywa sztucznego. Cechy i zalety szkieł sztucznych często są niedoceniane. Niekiedy uchodzą one także za gorsze jakościowo. Wiele szkieł sztucznych jednak nie zasługuje na taką opinię, choć istnieją duże różnice pod względem jakości. Od cienkiego szkła polistyrenowego o mniejszej jakości aż po wysokiej jakości konserwatorskie szkła akrylowe.
Dwa najczęściej stosowane rodzaje szkła sztucznego w branży ramiarskiej to szyby ze szkła polistyrenowego oraz akrylowego. Zarówno polistyren jak i akryl są termoplastycznymi tworzywami sztucznymi przyjmującymi transparentną i częściowo krystaliczną strukturę. Znaczne różnice między polistyrenem i akrylem obserwujemy między innymi pod względem ochrony UV, odporności na warunki pogodowe oraz agresywne chemikalia, uderzenia i stłuczenie, a także odporności na wysokie wahania temperatury.
Zdecydowaną zaletą szkła sztucznego w porównaniu z prawdziwym szkłem jest to, że szkło sztuczne jest niełamliwe. Tę zaletę szkła sztucznego docenisz, jeśli obraz spadnie ze ściany lub gdy bawiące się dzieci trafią obraz piłką. Dlatego, aby zminimalizować ryzyko skaleczenia, szkło sztuczne niekiedy jest wymogiem dla ram do obrazów w budynkach użyteczności publicznej. Poza tym stłuczone szkło często może stanowić zagrożenie uszkodzenia także dla samego obrazu.
Także w przypadku wysyłki szkło sztuczne jest o wiele bezpieczniejsze, a ryzyko stłuczenia szkła podczas transportu wzrasta wraz z jego formatem. Dlatego duże formaty są w handlu wysyłkowym oferowane często wyłącznie z niełamliwym i lekkim szkłem sztucznym.
Znacznie niższa waga szkła sztucznego w porównaniu ze szkłem prawdziwym jest kolejnym atutem, tym bardziej w przypadku dużych formatów. Na przykład dla formatu DIN A0 samo szkło waży około 5 kg. Duże ramy z prawdziwym szkłem są więc niepraktyczne i bardzo ciężkie. Z tego powodu muszą one być montowane na ścianach w szczególnie bezpieczny sposób, aby rama taka w żadnym wypadku nie spadła ze ściany i nikogo nie zraniła. Właśnie dlatego zwłaszcza w przedszkolach i różnych miejscach o charakterze publicznym stawia się na lekkie i niełamliwe szkło sztuczne.
4.1 Szkło polistyrenowe
Polistyren jest amorficznym tworzywem termoplastycznym uzyskiwanym w trakcie polimeryzacji styrenu. Jest on jednym z najstarszych tworzyw sztucznych. Pierwszy raz został on wyprodukowany w 19-tym wieku. Najczęściej jest on jednak znany w innej formie jako styropian. Polistyren jest bardzo popularnym tworzywem sztucznym, ponieważ bardzo łatwo poddaje się on obróbce. Daje się on bez problemów lakierować, oklejać, sztancować oraz pokrywać drukiem.
Obecnie wiele producentów ram do obrazów używa polistyren jako proste oszklenie ram, ponieważ w dogodnych warunkach jest on trwałym i niezawodnym materiałem. Niestety proste szyby polistyrenowe nie są odporne na promienie UV i przy nasłonecznieniu ulegają zżółknięciu. Zżółknięcie występuje już w ciągu pierwszych lat, zwłaszcza w przypadku szyb o mniejszej jakości. Lecz i tu zaobserwować można pozytywne tendencje. Dzięki nowym procesom produkcji sztuczne szkła z polistyrenu ulegają ciągłemu ulepszeniu i dostępne są obecnie nawet z wysokiej jakości, specjalnymi powłokami.
Dla konserwatorskiej oprawy z wykorzystaniem szkła sztucznego radzimy obecnie nadal wybór szkła akrylowego.
4.2 Szkło akrylowe
Lecz dlaczego szkło akrylowe jest lepsze niż polistyrenowe? Szkła akrylowe w odróżnieniu od szkła polistyrenowego posiadają mocniejszą strukturę molekularną i przez to mają stabilną formę. Różnica ta ma znaczenie zwłaszcza w przypadku dużych formatów. Ponadto szkła akrylowe są odporne na większość rozpuszczalników, mechaniczny nacisk i w znacznym stopniu odporne na warunki atmosferyczne jak wilgoć, klimatycznie uwarunkowane nagłe wahania temperatury oraz światło UV.
Ze względu na swoją przezroczystość szkła akrylowe charakteryzują się bardzo dużą przepuszczalnością (transmisją) światła, co zapewnia wierny odbiór konturów i kolorów. Płyty szkła akrylowego produkowane są w Europie wg. wysokich standardów, dzięki czemu żółknięcie płyt odgrywa drugorzędną rolę.
Szkło akrylowe poza tym łatwo daje się obrabiać oraz łączyć chemicznie z innymi tworzywami sztucznymi, aby tworzyć trwałe związki bez wad. Szkła akrylowe mogą więc być pokrywane specjalnymi powłokami antyrefleksyjnymi i pod względem stosunku jakości do ceny są porównywalne ze szkłami muzealnymi.
Kolejną ważną zaletą szkła akrylowego jest ich bardzo wysoka ochrona UV powyżej 90%. Dzięki temu obrazy chronione są przed wyblaknięciem nawet przy wysokim nasłonecznieniu.
Wskazówka: Jeśli możliwe zawsze powinno się unikać ekspozycji obrazów na bezpośrednie nasłonecznienie, ponieważ promienie słoneczne mają negatywny wpływ na kolory i papier. Nawet najlepsze szkła z największa ochroną UV nie gwarantują 100 procentowej ochrony przed naładowanymi energią słonecznymi fotonami. Dlatego muzea wystawiają dzieła najczęściej w przyciemnionych pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem. Więcej na temat » Ochrona UV szkieł do obrazów
Ogólnie szkła akrylowe oferują taki sam odbiór kolorów jak szkła muzealne w połączeniu z zaletami szkła sztucznego, przez co są one wysokiej jakości alternatywą do szkła typu float.
Najbardziej popularnymi szkłami akrylowymi są wspominając na marginesie markowe szkła Plexiglas®. Często Plexiglas® używany jest jako synonim dla szkła akrylowego. Prosimy jednak pamiętać: Nie każde szkło akrylowe to Plexiglas®, ale każde szkło Plexiglas® jest szkłem akrylowym.
Szkła akrylowe dostępne są także jako szkła antyrefleksyjne. Szkło sztuczne marki Mira posiada jedną stronę matowaną i jedną odbijającą światło. W ten sposób może być ono używane także jako szkło antyrefleksyjne. Matowana strona powinna być wtedy skierowana do góry.
Wady szkła polistyrenowego i akrylowego
Niestety szkła sztuczne mają dwie wady, które musimy wymienić: Szkła sztuczne są bardzo wrażliwe na zadrapania. Dlatego są one po obu stronach fabrycznie wyposażane w cienką folię ochronną, która pozostaje także w momencie wykroju szyby. Jeśli więc zamawiasz ramę wyposażoną w sztuczne szkło, na ogół musisz wpierw po obu stronach szyby usunąć folię ochronną. Ewentualne zarysowania i pręgi widoczne są często tylko na tej z resztą trudno dostrzegalnej foli ochronnej i bardzo rzadko zdarza się, aby przenikały one aż do samej szyby.
Wskazówka: Płytkie zarysowania na powierzchni szkła sztucznego dają się na ogół usunąć przez polerowanie przy użyciu specjalnej pasty do polerowania. Podczas pielęgnacji zwracaj więc uwagę, aby używać tylko miękkich szmatek i nieszkodliwych środków do czyszczenia.
Kolejną wadą tych szkieł jest ich elektrostatyka, przez co z łatwością przyciągają kurz i mikrocząsteczki. W przypadku oprawy rysunków wykonanych węglem, ołówkiem itp. odradzamy stosowania szkła sztucznego, ponieważ przez elektrostatyczne naładowane szkło przyciąga cząsteczki pigmentów z obrazu.
Zalety | Wady |
---|---|
dobra ochrona UV | łatwe do zarysowania / wrażliwe podczas pielęgnacji |
lekka waga | cienkie szkła sztuczne mogą się wyginać i tworzyć nieprzyjemne odbicia światła |
niełamliwe | wysokiej jakości szkła akrylowe są drogie |
wysoka wierność kolorów dzięki transparentności | naładowane elektrostatycznie |
dostępne z powłoką antyrefleksyjną |
Szkło muzealne
Szkło muzealne jest wysokiej jakości szkłem do obrazów, które możesz używać dla oprawy swoich obrazów. Pojęcie to przyjęło się, ponieważ „muzeum” intuicyjnie kojarzy się z wysokimi wymaganiami konserwatorskimi pod względem jakości. Chodzi tu o szkła ze specjalną powłoką antyrefleksyjną oferowane w różnych stopniach ochrony UV. Rozróżniamy przy tym szkło sztuczne oraz szkło prawdziwe a następnie według bazy na szkło białe oraz szkło typu float.
Stosując szkło muzealne redukujesz irytujące odbicia światła do minimum, czyli około 1%. W porównaniu normalne szkło reflektuje padające światło w około 8 – 10%. Jest to znaczna różnica i kto już raz widział różnicę między szkłem standardowym a muzealnym, nie chce więcej używać w ramach szkła standardowego.
Ale czym różni się wolne od odbić światła szkło muzealne od zwykłego szkła antyrefleksyjnego?
Normalne szkło antyrefleksyjne posiada delikatnie matowaną powierzchnię, która rozprasza padające na nie światło i w ten sposób redukuje bezpośrednie odbicia światła do minimum. Z kolei szkło muzealne posiada nadzwyczaj odporną na zarysowania antyrefleksyjną powłokę składającą się z kilku warstw, które filtrują i neutralizują padające światło. Funkcjonuje to podobnie jak w przypadku szkieł do okularów.
Szkło jest więc niemal niedostrzegalne i jako takie trudne do rozpoznania w ramie. Kolorystyka obrazu pozostaje nawet w mniej optymalnych warunkach autentyczna. Dzięki powłoce szkła muzealnego można ponadto osiągać różne stopnie ochrony UV aż do 99%. W ten sposób praktycznie niedostrzegalne szkło muzealne łączy w sobie autentyczną percepcję obrazu z trwałą ochroną przed szkodliwymi promieniami UV.
100 %-owa ochrona jest niemożliwa
Mimo że szkło muzealne jest prawie nie do zauważenia i odbicia światła zredukowane są do minimum, to nawet najlepsze szkło muzealne będzie wolne od refleksji światła tylko w 99% a nie w 100%. Dlatego bezpośrednio znajdujące się źródła światła są i tak widoczne na szkle. Patrząc wprost nie dostrzega się prawie żadnych refleksji światła. Patrząc z boku widoczne są jedynie małe odbicia światła. Przy bezpośrednich źródłach światła powłoka tworzy zielonkawy lub niebieskawy refleksyjny kolor.
Również ochrona UV nie jest 100%-owa. Mimo to szkło z ochroną UV w znacznym stopniu chroni obraz przed wyblaknięciem lub zżółknięciem. Z tego powodu pomieszczenia w muzeach są mimo szkieł z ochroną UV dodatkowo przyciemnione i pozbawione światła dziennego. Lecz możesz nam wierzyć: Optyczne i konserwatorskie walory szkła muzealnego są ogromne!
Wskazówka: Jeśli jednak najbardziej zależy Ci na ochronie przeciw promieniom UV, to zwykłe szkło akrylowe będzie tanią alternatywą do szkła muzealnego. Szkło akrylowe oferuje bowiem tak samo wysoką ochronę UV około 90%, co mieści się w wyższej lidze szkła muzealnego UV.
Szkło muzealne UV 70 – rekomendacja podczas zakupu
Wysoka cena szkła muzealnego wciąż jest dla wielu koneserów sztuki przeszkodą podczas wyboru rozważanego szkła dla obrazu. Szkło muzealne wybierane było w przeszłości jedynie dla oprawy bardzo cennych dzieł sztuki. Jednak z biegiem lat coraz więcej producentów wyszło na rynek z coraz nowszymi procesami produkcji. To z jednaj strony podniosło jakość, z drugiej strony ceny stały się bardziej przystępne dla jeszcze większego grona miłośników sztuki. W międzyczasie koszty produkcji znacznie się zmniejszyły, przez co mogą sobie na nie pozwolić nawet klienci prywatni. W ten sposób szkło muzealne stało się poza konserwatorską ochroną atrakcyjną alternatywą do zwykłego szkła akrylowego i coraz częściej znajduje zastosowanie także przy oprawie druków i fotografii.
Wskazówka: Szkło muzealne UV 70 to najlepszy kompromis między ceną a jakością. Oferuje ono białe szkło z powłoką antyrefleksyjną z podwyższoną ochroną UV. Szkło muzealne UV 70 dostępne jest już u wielu markowych producentów, jest ono optymalnie antyrefleksyjne i oferuje doskonałą ostrość. Wprawdzie szkło to nie oferuje ochrony konserwatorskiej, jest jednak znacznie tańsze niż szkła muzealne UV 90 czy UV 99, przy takim samym efekcie antyrefleksyjnym.
5.1 Co to jest powłoka antyrefleksyjna?
Szkła do obrazów ze specjalną powłoką antyrefleksyjną prawie w ogóle nie odbijają światła. Procesy produkcji tych szkieł są różne: Producenci szkła albo obrabiają powierzchnie szkła kwasami lub walcami na poziomie dostrzeganym jedynie pod mikroskopem lub powlekają szkła specjalnymi cieniutkimi warstwami. Te specjalne warstwy sprawiają, że pewne fale światła nie docierają do ludzkiego oka. I tak szkło to jest w ramie jako takie prawie w ogóle niedostrzegalne dla obserwatora, niemal niewidoczne. Specjalna powłoka antyrefleksyjna redukuje irytujące odbicia światła do minimum, czyli około 1%.
Zalety | Wady |
---|---|
prawie niewidoczne | ryzyko stłuczenia |
odporne na zadrapania | stosunkowo drogie |
specjalna powłoka antyrefleksyjna | wysoka waga przy dużych formatach |
bardzo wysoka przepuszczalność (transmisja) światła | neutralny zielonkawy lub niebieskawy kolor odbicia |
oryginalna ostrość kolorów | |
różne stopnie ochrony UV do 99% | |
(oprawa konserwatorska) | |
głównie szkło białe |
6. Ochrona UV szkieł do obrazów
Na temat ochrony UV można prowadzić głębokie naukowe wywody. Ale które aspekty są ważne podczas wyboru właściwego szkła do obrazu? Promienie słoneczne oprócz widzialnego dla ludzkiego oka światła zawierają także fale dla nas niedostrzegalne czyli tzw. światło ultrafioletowe, znane także pod nazwą promieniowania UV.
Promieniowanie UV przenika także przez szkło obrazu. Ile tych promieni się przedostaje, zależy od charakterystyki szyby obrazu. Promieniowanie UV powoduje szkody na wszelkiego rodzaju nośnikach obrazu. Podczas gdy papier gazetowy zbrązowieje już po kilku dniach, to nowoczesne rodzaje papieru i farb są obecnie bardziej odporne. Szczególnie w bardzo nasłonecznionych obszarach i naprzeciwko okien ochrona UV w znacznej mierze przyczynia się do trwałego zachowania kolorów. Zachowanie oryginalnych kolorów na długi okres czasu nie oznacza w cale, że obraz nie odniesie żadnych szkód. To tylko kwestia czasu.
Podczas gdy normalne szkła filtrują 40 – 50% światła UV, szkła muzealne oferują stopniowo podwyższoną ochronę aż do 99%.
Lecz nadal należy pamiętać: Obrazy nigdy nie powinny być wystawione na bezpośrednie oddziaływanie promieni słonecznych, zwłaszcza jeśli chodzi o bardzo cenne dzieła sztuki. Długotrwałe oddziaływanie bezpośrednich promieni słonecznych może spowodować małe szkody, nawet pomimo szkła o bardzo wysokiej ochronie UV.
Wiele przemawia za wyborem szkła z wysoką ochroną UV. Ich wybór opłaca się nie tylko dla wszelkiego rodzaju oryginałów jak niemożliwych do odtworzenia dzieł czy trudnych do pozyskania dokumentów, lecz także dla wszystkich nośników obrazów przedstawiających niematerialną wartość, które należy chronić przed wyblaknięciem czy pożółknięciem. Ponadto niektóre materiały czy nośniki wymagają ochrony przed promieniami UV, ponieważ są one z zasady wrażliwe na długotrwałe lub bezpośrednie światło słoneczne.
Więcej na temat: » Dlaczego obrazy bladną w słońcu?
Optium Museum Acrylic®
Decydując się na to szkło akrylowe o muzealnej jakości wybierasz doskonałe szkło akrylowe, które łączy w sobie wiele pozytywnych cech. Szkło Optium Museum Acrylic® jest lekkie, niełamliwe, antystatyczne, odporne na zarysowania, posiada powłokę antyrefleksyjną, oraz oferuje najbardziej możliwą ochronę UV. Tym samym doskonale nadaje się ono do wyjątkowej i konserwatorskiej oprawy.
Specjalna powłoka antyrefleksyjna gwarantuje niepowtarzalny wizualny efekt, który sprawia, że szkło obrazu jest niemal niedostrzegalne, a kolory, kontrasty i kontury pozostają ostre i bez zakłóceń. Odbicia światła redukowane są do minimum poniżej 1%.
Ochrona UV wynosi powyżej 99%. To szkło akrylowe będzie więc maksymalnie chronić Twój obraz przed szkodliwym wpływem promieni ultrafioletowych. Kolory i wyrazistość Twojego dzieła pozostaną niezmienione przez szczególnie długi okres.
W przeciwieństwie do zwykłego szkła akrylowego to szkło muzealne jest antystatyczne i doskonale nadaje się do oprawy dzieł o wrażliwej powierzchni. Szkło to nie przyciąga do siebie np. cząsteczek kredy, węgla lub pigmentów obrazu. Również najmniejszej wielkości pył drewna lub cząsteczki złotej foli z ramy barokowej nie będą przyklejać się do tej szyby.
Kolejną różnicą w stosunku do zwykłego szkła akrylowego jest jego jedyna w swoim rodzaju powierzchnia, która jest ekstremalnie odporna na zarysowania. Podczas gdy inne sztuczne szkła nawet przy najmniejszym zatarciu doznają nieodwracalnych szkód, to szkło pozostaje bez naruszeń. Jest ono więc nad wyraz łatwe w pielęgnacji ściereczkami i środkami do czyszczenia.
Piękne wspomnienia powinny być zachowane na całe życie – szkło Optium Museum Acrylic® Ci to umożliwi. Obejrzyj poniższy film i dowiedz się, dlaczego!
Interesuje Cię szkło Optium Museum Acrylic®? Skontaktuj się z nami. Chętnie służymy pomocą!
8. Bezpieczne szkło ESG i VSG
Skrót ESG pochodzi z języka niemieckiego i używany jest do określenia bezpiecznego szkła hartowanego. Szkło takie znamy zwłaszcza z wykorzystania z autach czy szklanych drzwiach i kabinach prysznicowych. Szkło to charakteryzuje się większą odpornością na uszkodzenia mechaniczne. W przypadku rozbicia szyba ta rozpryskuje się na wiele małych lecz tępych fragmenty, co zmniejsza ryzyko pokaleczenia do minimum. Wadą tego szkła jest jego waga, ponieważ w wyniku wielowarstwowej konstrukcji szyba ESG ma 4 mm i jest tym samym dwa razy grubsza i cięższa niż zwykłe szkło. Jego masywniejsza budowa oraz większa waga sprawia, że szkło ESG jest dla wielu ram za grube i za ciężkie. Na dodatek szkło takie ciężko poddaje się obróbce i z tego powodu rzadko wykorzystywane jest w ramach do obrazów.
Szkło VSG jest to wielowarstwowe bezpieczne szkło. W przeciwieństwie do szkła ESG w razie uszkodzenia nie rozpada się ono na drobne kawałki, lecz pozostaje w całości tworząc na powierzchni swoistą „pajęczynę”. Wykorzystywana w konstrukcji szkła folia uniemożliwia rozsypanie się szyby w drobne części. Szkło VSG wykorzystywane jest między innymi w budowie szyb przednich samochodów. W muzeach jako wielowarstwowe szkło dla ram do obrazów renomę zdobyło szkło Mirogard Protect marki Schott. Nawet w przypadku wandalizmu obraz pozostaje chroniony i nie może zostać uszkodzony przez ewentualne odłamki stłuczonego szkła.
Szkła ESG i VSG przede wszystkim znajdują zastosowanie w miejscach o charakterze publicznym, gdzie należy unikać ewentualnego zagrożenia ze strony stłuczonego szkła zarówno dla ludzi jaki i dzieł sztuki.
Szkła do obrazów z ochroną przeciwpożarową
Szkło ram do obrazów odgrywa rolę także w kwestii ochrony przeciwpożarowej. Szczególnie w budynkach publicznych coraz częściej wymaga się stosowanie odpornych na ogień ram spełniających wymogi klasy materiałowej B1 a w obrębie dróg ewakuacyjnych nawet klasy A1. Tutaj można kupić także certyfikowane ramy przeciwpożarowe, lecz jedynie z wrażliwym na stłuczenie prawdziwym szkłem lub drogim i ciężkim szkłem ESG. Prawdziwe szkło jest pochodzenia mineralnego i podobnie jak ramy z aluminium z zasady odporne na ogień. Niełamliwe i lekkie szkło akrylowe, które często wymagane jest budynkach publicznych, jest z kolei jako sztuczne szkło oczywiście łatwopalne lub ewentualnie wytwarza mocny, trujący dym. Dlatego nie może ono uzyskać odpowiedniego certyfikatu.
Instytucje o charakterze publicznym stoją więc przed dylematem: Wymagania często zobowiązują je do stosowania odpornych na ogień i nietłukliwych szkieł do obrazów, co w przypadku większości modeli wzajemnie się wyklucza. Ponieważ ESG nie jest szkłem standardowym, na dodatek jest ciężkie, grube i drogie, oferowane jest tylko dla nie wielu ram przeciwpożarowych.
Przegląd szkieł do obrazów
Cechy produktu | Szkło standardowe | Szkło antyrefleksyjne | Szkło sztuczne | Szkło muzealne | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
matowane (bez odbić światła) | polistyrenowe (PS) | akrylowe | akrylowe, antyrefleksyjne | UV 70 | UV 92 | UV 99 | ||
Wierny, niezakłócony obraz | dobry** | dobry, jeśli przylega bezpośrednio na obrazie | dostateczny | dobry | bardzo dobry | bardzo dobry | bardzo dobry | bardzo dobry |
Ochrona UV | niska, 45% | niska, nieco powyżej 45% | częściowa (jeśli powlekana) | częściowa (jeśli powlekana) | bardzo wysoka | 70% | 92% | 99% |
Specjalna powłoka antyrefleksyjna | ||||||||
Odporność na zadrapania | ||||||||
Odbicia światła | połysk | matowane | połysk | połysk | minimalne*** | minimalne*** | minimalne*** | połysk |
Baza szkło białe | **** | transparentne | transparentne | transparentne | ||||
grubość | 2 mm | 2 mm | 1 – 2 mm***** | 2 mm | 2 mm | 2 mm | 2 mm | 2 – 3 mm* |
Waga | ciężkie | ciężkie | bardzo lekkie | lekkie | lekkie | ciężkie | ciężkie | ciężkie |
Przyciąganie kurzu (elektrostatyczne) | ||||||||
Odporność na ogień | ||||||||
Odporność na stłuczenie |
* Nielsen: ClearColorUV99 2,5 mm, Roggenkamp głównie 3 mm
** Przy zastosowaniu szkła float w obszarze odcieni bieli mogą występować zielonkawe prześwity.
*** przy silnym, bezpośrednim naświetleniu widoczny może być zielonkawy lub niebieskawy kolor szyby.
**** Mira jako wyjątek stosuje szkło białe
***** Tańsi producenci wykorzystują cienki polistyren, natomiast Klüber, Larson-Juhl, Mira etc. – polistyren o grubości 2 mm.
Rady dot. czyszczenia
Zawsze przed przystąpieniem do oprawy w ramy radzimy szkła do obrazów czyścić, z wyjątkiem szkieł sztucznych. Dla szkieł standardowych lub antyrefleksyjnych oraz szkieł ESG & VSG zaleca się stosowanie zwykłych środków do czyszczenia szkła lub tylko wody. Tutaj nie można popełnić błędów, bowiem szkła te porównywalne są ze szkłami w oknach.
Szkło muzealne posiada powłokę, na której pozostałości środków do czyszczenia pozostają łatwo widoczne. Te szkła powinno się myć samą wodą, ewentualnie z niewielkim dodatkiem spirytusu. Szkła te można też polerować na sucho delikatnymi ściereczkami.
Sztuczne szkło jest natomiast raczej wrażliwe i tu do czyszczenia nie wolno używać żadnych środków zawierających alkohol czy rozpuszczalniki ani szorujących środków. Do czyszczenia nadaje się tutaj sama woda i sucha lub lekko nawilżona ściereczka z bawełny lub mikrofazy. Jeszcze lepsze są specjalne środki do czyszczenia szkła akrylowego w połączeniu z antystatycznymi materiałami.
Rodzaje szkieł do obrazów: podsumowanie
Podsumowując można powiedzieć, że szkło szkłu nie równe i różnice pod względem wizualnym i funkcjonalnym są duże. Najczęściej kompletnie wystarczy zwykłe standardowe szkło. Aby uniknąć silnych refleksji światła, prostą alternatywą może być zwykłe szkło antyrefleksyjne, choć wiąże się ono z kilkoma wadami. W przypadku bezpośredniego nasłonecznienia wybór powinien raczej paść na (antyrefleksyjne) szkło akrylowe lub jeszcze lepiej od razu na szkło muzealne UV.
Wskazówka: W porównaniu ze wszystkimi szkłami do obrazów radzimy wybór szkła muzealnego UV70. Nie jest ono jeszcze aż tak drogie jak szkło muzealne z ochroną powyżej 90%, ale posiada specjalną powłokę antyrefleksyjną i zdecydowanie podnosi jakość Twojej oprawy. Wydatek na to pierwszorzędne szkło do obrazów odczujesz tylko raz, a wierny widok kolorów i radość z Twojego dzieła oraz pewność, że jest ono chronione, pozostaną na bardzo długo.